0212 327 41 00
Demans, beyinde harabiyete bağlı gelişen ilerleyici bir hastalıktır; kişi yaşından beklenen zihinsel performansı sergileyemez. Özellikle etkilenen işlevler hafıza, dikkat, dil ve problem çözme alanlarındadır. Entelektüel fonksiyonlardaki kayıp kişinin günlük işlerini sürdürmesinde zorluklar, aksaklıklar ve beceriksizlikler yaşamasına yol açar.
Nörobilişsel bozukluklarda, karmaşık dikkat, öğrenme ve bellek, dil, algısal ya da toplumsal biliş alanlarında değişen derecelerde bozulma görülmektedir.
Nörobilişsel bozukluklar içinde en sık Alzheimer Hastalığı (Alzheimer tipi demans) ve Beyin-damar hastalıklarına bağlı nörobilişsel bozukluk görülür. Bunu Lewy Cisimli Demans takip eder.
Travmaya bağlı beyin hasarı, HIV hastalığı, Multipl Skleroz, Huntington Hastalığı, Frontotemporal Bozukluk, kortiko-bazal dejenerasyon, alkol-madde kullanım bozuklukları, kalıtsal metabolik hastalıklar, enfeksiyon hastalıklarında da nörobilişsel bozukluk görülmektedir.
Alzheimer hastalığında bir ya da birden çok bilişsel alanda, gizlice ve sessizce başlayan, sinsi ve yavaş ilerleyen bir bozulma vardır. Hafızada bozukluk, günlük yaşam aktivitelerinde ilerleyici gerileme, çeşitli psikiyatrik semptomlar ve davranış bozukluklarıyla karakterizedir. Hasta yeni bilgileri öğrenmekte, kaydetmekte ve hatırlamakta güçlük çeker. Buna karşın geçmişini şaşırtıcı bir şekilde ayrıntıyla anlatabilir.
Tıbbi öyküde ya da nöropsikolojik testlerde hafızada, öğrenmede ve en az diğer bir bilişsel alanda gerileme olduğu saptanır. Bilişsel sorunlarda uzun sürede gelişen aşama aşama bir ilerleme vardır.
Erken evrede unutkanlıkla beraber kelime bulmada güçlük, yönünü bulamama, hesaplama becerisinde azalma, eşyaların yerlerini karıştırmalar dikkat çeker. Süreç içerisinde basit kişisel bakım, giyinme becerileri dahil geriler, kişileri hatırlayamama, aşırı sinirlilik, bağırma, hayaller görme gibi belirtiler de ortaya çıkar. İleri evrede ise beslenmede yetersizlik, idrar ve dışkı kaçırma, yatağa bağımlı hale gelme söz konusudur.
Alzheimer hastalığında zihinsel işlevlerin alt yapısını oluşturan beyin alanlarında nöron ve sinir kavşaklarında dejenerasyon (harabiyet) oluşur. Bu alanlarda Alzheimer hastalığına özgü senil plak ve nörofibriler yumaklar saptanır. Ayrıca aile öyküsünden Alzheimer hastalığına ait kalıtımsal özellik saptanabilmektedir.
